Ons onderzoeksvoorstel beoogt de (pre-)klinische validatie van een nieuwe techniek binnen medisch
begeleide voortplanting, namelijk Nucleus Transfer (NT) voor twee specifieke indicaties: (1)
vrouwelijk gerelateerde infertiliteit en (2) mitochondriale DNA (mtDNA) ziekten. Bij NT wordt de kern
met het DNA van een aangetaste eicel of zygote getransfereerd naar een gezonde ontkernde donor
eicel of zygote. De aldus ontstane NT embryo’s bevatten dan het moederlijke en vaderlijke DNA van
de wensouders, en daarnaast het cytoplasma met inbegrip van het mtDNA, afkomstig van de donor.
De technologie is reeds succesvol toegepast om de overerving van mtDNA ziekten tegen te gaan, bij
dierlijke modellen en de mens, vooral in onderzoekscontext. Bij de mens is nog maar één baby
geboren na toepassing van NT, om een mtDNA ziekte te voorkomen.
Recent werd geopperd om NT ook te gebruiken om onvruchtbaarheid te verhelpen, te wijten aan een
slechte eicel kwaliteit, waarbij nu eiceldonatie wordt geadviseerd. Via NT zouden deze koppels toch
nog een kans hebben op een genetisch eigen kind. Zowel experimentele proeven op dierlijke
modellen en de mens, alsook recent gepubliceerde klinische data op een beperkt aantal patiënten
ondersteunen deze nieuwe techniek.
De huidige (pre-)klinische bevindingen zijn echter onvoldoende om de NT al volledig klinisch in te
zetten, zeker in het geval van mtDNA ziekten, daar een aantal mutante mtDNA kopieën nog mee
getransfereerd worden, en deze het kunnen overnemen van de gezonde mtDNA kopieën. Daarom
willen we deze NT technologie eerst verder valideren in een preklinische context om specifieke
vormen van onvruchtbaarheid (gefaalde bevruchting en embryo arrest) te verhelpen, en hierbij
uitgebreide moleculaire analyse (-omics) doen op de ontstane embryo’s; en verschillende NT
technieken te testen bij patiënten met mtDNA ziekten. Daarna zal de NT klinisch geïmplementeerd
worden, eerst voor infertiliteit, en in tweede instantie voor mtDNA ziekten.