Project

Gebruik van dried blood spots en microsamping technologie voor anti-doping analyse

Code
BOF/STA/202209/019
Looptijd
15-03-2023 → 14-03-2027
Financiering
Gewestelijke en gemeenschapsmiddelen: Bijzonder Onderzoeksfonds
Onderzoeksdisciplines
  • Medical and health sciences
    • Endocrinology
    • Laboratory medicine not elsewhere classified
    • Pharmacokinetics
    • Analytical toxicology
Trefwoorden
doping chromatografie dried blood spots massaspectrometrie
 
Projectomschrijving

De detectie van verboden middelen in de sport (doping) geschiedt historisch op urine. Sinds 2022 mag er ook gebruik gemaakt worden van dried blood spots en bloed micro sampling technologie, omdat deze technologie een aantal voordelen biedt (snelle niet intrusieve afname, goedkoop en stabiele staalmatrix, potentiële farmacokinetische intrepretatie). Nieuwe methodes dienen ontwikkeld en gevalideerd te worden om de omschakeling te kunnen maken tussen de methodes voor urine en de nieuwe matrices.

Tijdens dit project zullen diverse methodes worden ontwikkeld en gevalideerd om een brede waaier aan dopeermiddelen op te sporen aan concentraties die laag genoeg zijn. Hiertoe zal chromatografie-massaspectrometrie worden gebruikt en geëvalueerd. Verscheidene staalvoorbereidingstechnieken (proteine precipitatie, vaste fase en vloeistof-vloeistof extractie) zullen worden gebruikt en geoptimaliseerd. De invloed van het hematocrieteffect zal worden onderzocht en een correctiemechanismen bepaald.

Eenmaal ontwikkeld zullen de methodes gebruikt worden in diverse andere projecten en overgedragen worden naar routine-applicaties, zowel binnen als buiten de doping context (BVB. bepaling van endogene steroïden bij endocrinologie, bepaling van stimulantia/narcotica bij toxicologie). Daarom worden ook onderzoeksnetwerken opgesteld.

In een eerste fase zal een nieuwe LC-MS worden gebruikt om methodes te ontwikkelen in DBS en microstalen voor een volledig bloedprofiel aan endogene steroïden, waaronder vrij testosteron, epitestosteron, androstenedion, dehydroepiandrosteron, dihydrotestosteron, androsteron, etiocholanolon, progesteron, 17a-OH-progesteron, cortisol, corticosteron, deoxycorticosteron, 11-deoxycorticosteron, 21-deoxycortisol, oestradiol, oestron maar ook intacte conjugaten: testosterone glucuronide, epitestosterone glucuronide, 5bab-androstanediol-3-glucuronide, 5bab-androstanediol-17-glucuronide, epiandrosterone glucuronide, testosterone sulfate, epitestosterone sulfate, androsterone sulfate, etiocholanolone sulfate, dehydroepiandrosterone sulfate.

Immers, het grote voordeel van de shift naar DBS/microsampling in dopingcontrole is de opportuniteit om de ontwikkelde methodes ook toe te passen in andere velden, door niet enkel op androgenen maar ook bvb. Estrogene en andere endogene steroïden in een farmacokinetisch relevante matrix.  De bijkomende steroïden maken de methode uiterst geschikt voor klinische toepassingen . Hoewel dit extra moeite zal kosten, is de return veel groter. In het Klinische werkveld is de bepaling van steroïden (in bloed) immers zeer belangrijk bij de diagnose, behandeling en opvolging van androgeen en oestrogeen niveaus in kinderen, volwassenen en opvolging van geslachtsontwikkelingsstoornissen en vruchtbaarheid. Microstaalafname kan ook hier een grote doorbraak betekenen omdat naast een makkelijker en minder invasieve afname er ook grotere staalstabiliteit wordt bekomen.

Deze methode zal overgedragen worden naar het department endocrinologie en in een onderzoeksconsortium ten dienste worden gesteld van meerdere onderzoeksgroepen.