Project

Sceptische geesten? Inzichten in de menselijke tendens tot lichtgelovigheid en falende zelf-percepties hierover in een tijdperk van misinformatie

Code
01P05920
Looptijd
01-10-2021 → 30-09-2025
Financiering
Gewestelijke en gemeenschapsmiddelen: Bijzonder Onderzoeksfonds
Promotor
Onderzoeksdisciplines
  • Social sciences
    • Social perception and cognition
Trefwoorden
Goedgelovigheid Desinformatie Zelf-perceptie
 
Projectomschrijving

In het nieuwe informatietijdperk is de vaardigheid om waarheden van valsheden te onderscheiden relevanter dan ooit. Het huidig project beoogt om meer inzicht te verwerven in het type van fouten dat mensen maken in het beoordelen van de juistheid van informatie. Hierbij zijn twee types fouten mogelijk; men kan incorrecte informatie als waar aanzien (= te lichtgelovig zijn), of correcte informatie als vals aanzien (= te sceptisch zijn). In het project argumenteren we dat mensen een algemene tendentie vertonen om lichtgelovig te zijn, maar zich hier niet bewust van zijn, en zichzelf als relatief sceptisch beschouwen. Voortbouwend op theorieën uit de sociale en cognitieve psychologie, en op basis van methoden uit de psycho-physica, onderzoeken we in drie onderzoekslijnen objectieve lichtgelovigheid, zelf-gepercipieerde lichtgelovigheid, en de mechanismes hierachter. Eerst onderzoeken we dit in een neutraal domein, en focussen we op de rol van domein-specifieke kennis, alsook algemene factoren onderliggend aan inaccurate zelf-inschatting van lichtgelovigheid: gepercipieerde onwenselijkheid van lichtgelovigheid en de saillantie van sceptische antwoorden. Vervolgens bestuderen we lichtgelovigheid en de zelfperceptie hiervan in emotioneel beladen contexten, en focussen we op de rol van attitude-consistentie en de rol van emotionele betrokkenheid. Tot slot onderzoeken we of bepaalde vormen van feedback goedgelovigheid kunnen reduceren, en de zelf-percepties hierover verbeteren.