Project

To Sum it Up: A Multiproxy Study on Regional Population Dynamics and Human Activity in the Western Scheldt Basin (Belgium & N-France) from the Mesolithic to the Medieval Period

Code
DOCT/000399
Looptijd
14-10-2019 → 22-08-2024 (Verdedigd)
Doctoraal onderzoeker
Onderzoeksdisciplines
  • Humanities and the arts
    • Archaeology of the Low countries or Belgium
    • Classical archaeology
    • Historical archaeology
    • Landscape archaeology
    • Medieval archaeology
    • Prehistoric archaeology
    • Protohistoric archaeology
    • Regional archaeology
    • Settlement archaeology
Trefwoorden
Duits Engels Frans Nederlands Surveys en enquêtering Veldonderzoek Prehistorie (steentijd) België Archeologie
 
Projectomschrijving

Even samenvatten bestudeerd de reconstructie van de bevolkingsdynamiek in het Westelijke Scheldebekken (België en Noord-Frankrijk) tussen het mesolithicum (ca. 9500 v.o.t.) en de volle middeleeuwen (ca. 1200 n.o.t). Een multiproxy-benadering bestaande uit gesommeerde waarschijnlijkheids- verdelingen van radiokoolstofdata, site tellingen, niet-metrische multidimensionale schaling van pollenrecords en sediment-fosforanalyses onthulden het dynamische karakter van de regio. Er werden grote datasets opgesteld, bestaande uit bijna 5000 radiokoolstofdata, meer dan 10.000 site fasen, zeven locaties met hoge resolutie pollenrecords en zes locaties met hoge resolutie fosforgegevens. Door de verschillende proxy’s te vergelijken, en te corrigeren voor talrijke vooroordelen gerelateerd aan bodemtafonomie, verschillen in onderzoeksmethodologie en -intensiteit, onderzoeksvooroordelen en veranderende bouwtradities, samen met het modelleren van chronometrische onzekerheid, kon een reconstructie van de regionale bevoliingsdynamieken worden samengesteld. Deze studie onthulde de variabele aard van menselijke populaties, activiteit en impact doorheen de tijd. Tijdens het mesolithicum hadden verspreide jager- verzamelaarsgemeenschappen geen waarneembare impact op hun omgeving in de gebruikte proxy's, maar vertoonden ze een hoge mobiliteit binnen het rivierbekken. Het vroege neolithicum was getuige van het begin van de landbouw, gelokaliseerd in een kleine regio in Henegouwen, en de daaropvolgende grote verschuivingen in activiteit. Tegen het einde van het finale Neolithicum werden antropogene indicatoren in pollendiagrammen duidelijk zichtbaar en werd het landschap geopend. Er zijn meer sites en indicatoren van menselijke activiteit aanwezig. Vanaf deze periode opende het landschap steeds meer en groeide de menselijke activiteit tijdens de brons- en ijzertijd exponentieel. Tegen de Romeinse tijd werd het landschap halfopen en was de regio dichtbevolkt. Alleen tijdens de laat-Romeinse periode en het begin van de vroege middeleeuwen vond er gedurende een korte periode een afname van de activiteit en impact plaats, vond herbebossing plaats en werden sites verlaten. Na slechts twee eeuwen ontstonden er al nieuwe nederzettingen en werden er opnieuw bossen gekapt, waardoor het landschap terug opener werd. Tegen het einde van de volle middeleeuwen waren gesloten bossen weer afwezig en werden de bevolkingsgroepen meer verstedelijkt en dichter. Dit breidde zich snel uit tot vandaag. De studie biedt waardevolle inzichten in de bevolkingsdynamieken op lange termijn, landgebruikspatronen en interacties tussen mens en milieu in het Westelijke Scheldebekken.