Project

Verbeeldingen van leegte: twintigste-eeuwse zenboeddhistische literatuur als utopisch verhaal en spirituele autobiografie

Code
3E002417
Looptijd
01-10-2017 → 30-06-2019
Financiering
Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO)
Promotor
Mandaathouder
Onderzoeksdisciplines
  • Humanities and the arts
    • Literatures in Chinese
    • Literatures in English
    • Literatures in Japanese
    • Study of Buddhism
Trefwoorden
Zenboeddhisme Utopia Engels Japans Comparatief Taal- en tekstanalyse 20e eeuw Hedendaags Azië Religie Literatuurwetenschap
 
Projectomschrijving

Zogenaamde "ontmoetingsdialogen" zijn misschien de meest herkenbare van alle (zen-)boeddhistische literaire genres. Deze teksten, die beter bekend zijn onder hun afgekorte vorm als "koan," beschrijven raadselachtige discussies tussen zen meesters en hun studenten, waar de eerste vaak de overhand krijgen door moeilijke vragen over doctrine op een onlogische manier te beantwoorden. Dit project beschouwt hoe hoe ontmoetingsdialogen verwerkt zijn in moderne memoires die het leven in zenboeddhistische kloosters en tempels beschrijven. Ik bekijk dit probleem door de lens van utopische verhalen omdat, zoals veel recent onderzoek in zenboeddhisme heeft aangetoond, ontmoetingsdialogen niet beschrijvingen van historische gebeurtenissen zijn maar in de plaats hiervan een ideaalbeeld van zenboeddhisme beschrijven; een reflectie van wat zenboeddhisten op verscheidene momenten in het verleden dachten dat hun school zou moeten zijn (in plaats van wat het eigenlijk was). Wat dan opmerkelijk is, is dat tijdens de twintigste eeuw ontmoetingsdialogen werden beschreven als de realiteit van een leven in een zen klooster. Dit beïnvloedde veel Europeanen en Amerikanen om te reizen naar Japan om dit leven zelf te ervaren. De boeken die zij schreven over hun avonturen, boeken die dit project "zenboeddhistische kloostermemoires" noemt, tonen een volgehouden spanning tussen de persoonlijke ervaringen van de auteurs met zen en de zen die zij beschreven zien in ontmoetingsdialogen. Het beschouwen van ontmoetingsdialogen als utopische verhalen kan ons helpen de redenen voor deze spanning te begrijpen, en laat ons toe een verdere stap te zetten in de reconstructie van hoe zen een van de voornaamste vertegenwoordigers van Oost-Aziatische spiritualiteit in het westen geworden is.