“Het Romeinse Rijk ging ten onder aan de laat-antieke Kleine IJstijd.” Dit idee is inmiddels gangbaar buiten de historische wetenschappen en onder het bredere publiek. Vele archeologen en historici wijzen het echter als ecologisch determinisme af en zijn van mening dat de these niet stoelt op een empirische analyse van de mogelijke effecten van klimaatverandering op landbouw of samenleving. ‘Grand narratives’ vereisen een solide fundament in empirisch onderzoek en dit project beoogt die te bieden door te focussen op centraal Italië over een periode van 6 eeuwen. Een benadering die zich beperkt tot klimaatverandering zou echter tot een vertekend resultaat leiden. Dit project integreert recente paleoklimatologische data met andere maatschappelijke en ecologische factoren. Door het modelleren van nederzettingsdynamieken, connectiviteit en rurale exploitatie kunnen hypothesen m.b.t. de impact van ecologische (klimatologische) en maatschappelijke processen getoetst worden aan de empirische data. Dit empirisch onderzoek werpt dus licht op de impact van zowel klimatologische als maatschappelijke factoren (en hun onderlinge samenhang) door de data m.b.t. nederzettingsdynamieken en rurale exploitatie uit verschillende gezichtspunten te analyseren. Indien veranderingen in temperatuur en neerslag de geobserveerde trends beter verklaren dan maatschappelijke factoren, zal dit blijken uit de empirische analyse.