Het gebrek aan contact tussen de Frans- en Nederlandstalige gemeenschappen in België is een realiteit: op productieniveau
werd het Belgische medialandschap twintig jaar geleden beschreven als verdeeld in twee afzonderlijke delen: zowel de grote
commerciële zenders (VTM, RTL-TVI) als de openbare omroepen (VRT, RTBF) richtten zich op nieuws uit hun respectieve
gemeenschappen (Sinardet et al. 2004). Bovendien benadrukken ze vaak de verschillen en contrasten tussen de twee
gemeenschappen, soms door middel van stereotypen (Sinardet 2009). Gemeenschapsidentiteit wordt niet altijd expliciet
benadrukt, maar kan ook subtiel worden benaderd door middel van “banaal nationalisme” (Sinardet 2015). Inderdaad,
bepaalde uitdrukkingen zoals ‘bij ons’ of ‘ons land’ benadrukken indirect de in-groepen en uit-groepen binnen de
gemeenschap. Wat betreft de receptiekant, zijn de marktaandelen van Belgische Frans- en Nederlandstalige televisiezenders,
evenals andere nieuwsmedia (kranten, radio, online nieuws), zo verwaarloosbaar in de andere gemeenschap dat ze niet eens
worden berekend in de marktonderzoeken van het Centrum voor Informatie over de Media (CIM). Op de hoogte blijven van de
actualiteit in het andere deel van het land is daarom beperkt en gebeurt meestal via de media van de eigen gemeenschap.

Recente analyses zijn niet beschikbaar, maar deze bevindingen komen nog steeds overeen met de huidige journalistieke
meningen over dit onderwerp (Touriel 2017; Poosen 2022). Gezien de belangrijke veranderingen in zowel het mediasysteem
(bijvoorbeeld de komst van online en sociale media) als het politieke systeem (zie de recente federale verkiezingen in juni
2024 en de terugkerende discussies over staatshervormingen) in de afgelopen 20 jaar, is een uitgebreid en actueel begrip van
de rol van nieuws in de representatie van de andere gemeenschap daarom cruciaal voor de democratie in ons land: naast het
feit dat de diversiteit van actoren waarschijnlijk een diversiteit aan standpunten zal genereren die essentieel is voor de
democratie (McNair 2000), is het analyseren van de diversiteit aan onderwerpen en actoren cruciaal in de context van
intergemeentelijke stereotypen. Inderdaad, volgens de uitgebreide contacttheorie zijn interacties tussen groepen (tussen
individuen) een krachtig middel om interculturele vooroordelen te verminderen. Dit principe is ook van toepassing op de
relaties tussen geïnterviewden en nieuwsconsumenten (Wong et al. 2022).

In deze context is het doel van het project om de volgende vraag te beantwoorden:

Welke representaties van de andere taalgemeenschap zijn aanwezig in de Vlaamse en Franstalige nieuwsmedia in België?
Zijn de bevindingen van Sinardet van 20 jaar geleden nog steeds geldig, of zijn ze veranderd?

In welke mate veranderen de resultaten in de loop van de tijd? Onze longitudinale studie (1993-2023) stelt ons in staat dit te
bepalen.

Wat zijn de gespreksonderwerpen met betrekking tot de andere gemeenschap? Zijn deze altijd in wezen politiek van aard
(Sinardet et al. 2004)?

Welke leden van de andere gemeenschap krijgen het woord in het nieuws en hoe worden ze gepresenteerd?

In welke taal drukken actoren van de andere gemeenschap zich uit? Worden ze gedubd of ondertiteld?

Om deze vragen te beantwoorden, zal het onderzoek worden uitgevoerd met behulp van een manuele kwantitatieve
inhoudsanalyse van Vlaams en Franstalig nieuws tussen 1993-2023. We zullen televisienieuws, kranten en online nieuws
bestuderen. De kwantitatieve analyse zal worden aangevuld met een kwalitatieve analyse van de productie van nieuws:
interviews met journalisten om te begrijpen hoe zij nieuws over het andere deel van het land construeren, welke obstakels zij
ervaren, welke routines zij hebben, hun taalvaardigheden en hoe zij hun contacten over de taalgrens heen waarnemen en
organiseren (zie bijv. Bouko et al. 2018; Standaert et al. 2020; Vandendaele et al. 2022; Bouko en Standaert 2020).