Dit project beoogt een historische en systematische studie van de
Franse en Duitse intellectuele projecten tussen 1780 en 1940 die
aangeduid werden als ‘Levensfilosofie’, ‘Biologische Filosofie’, en
‘Filosofische antropologie’. De centrale hypothese is dat ze een
alternatieve conceptie van filosofie voorstaan, heterodox naturalisme
genoemd, dat (1) weerstand biedt aan reductieve alsook idealistische
en analytische benaderingen, (2) een notie van ‘leven’ tracht te
articuleren die breder is dan die van de naturalistische
wetenschappen. Het project maakt duidelijk hoe deze concepties
ernaar streefden de specificiteit van de mens als levend wezen te
herdenken, en gedreven waren tot een alternatieve conceptie van
kennis t.o.v. deze van de instituties van hun tijd. Het project focust op
drie dimensies: 1) hun alternatieve conceptie van filosofie, met een
meta-filosofische analyse, 2) hun conceptie van leven, evenals deze
van de uniciteit van de mens waartoe deze aanleiding gaf, met een
conceptuele en terminologische analyse, en 3) de sociologische en
institutionele factoren waarop ze een reactie waren, met een
sociologische analyse. Het project put uit de resultaten van een
lopend FWO-project over “Vitalism – A Counter-History of Biology”,
en zal, net als dit laatste, de resultaten doen vooruitwijzen naar ons
huidig tijdsgewricht, met speciale aandacht voor de plaats van de
humanities in een academisch instituut dat voornamelijk door
naturaliserende tendensen gekenmerkt wordt.