Project

Herconceptualisering van het staatsgerichte mensenrechtenregime: Relationele mensenrechtenverantwoordelijkheid voor coöperatief bestuur in de EU

Code
1275024N
Looptijd
01-10-2023 → 30-09-2026
Financiering
Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO)
Mandaathouder
Onderzoeksdisciplines
  • Social sciences
    • Comparative law
    • European law
    • Human rights law
    • International law
    • Litigation, adjudication and dispute resolution
Trefwoorden
cross-disciplinary herconceptualisering van het traditionele mensenrechtenregime coöperatieve governance en verantwoordelijkheidstheorieën
 
Projectomschrijving

Coöperatief bestuur - gekenmerkt door ondeelbare samenwerking tussen particuliere en publieke actoren - heeft steeds vaker gevolgen voor mensenrechten. Denk aan de recente voorbeelden van Borealis en BASF betreffende mensenhandel in België, waarbij zowel de bedrijven, alsook overheidsinstanties betrokken zijn. Denk ook aan het (problematisch) toegenomen gebruik door de EU en haar lidstaten van artificiële intelligentie ontwikkeld door privéondernemingen. Wetenschap is vooralsnog voornamelijk gericht op de geschiktheid van regelgevingskaders voor coöperatief bestuur. Wat echter onderbelicht blijft, is hoe mensenrechtelijke verantwoordelijkheid moet worden verdeeld wanneer publieke en private actoren ondeelbaar samenwerken. Deze onduidelijkheid creëert versnippering in de wijze waarop mensenrechtelijke verantwoordelijkheid tussen deze actoren wordt verdeeld op internationaal, regionaal en binnenlands niveau. Evenzo leidt dit tot onzekerheid over de reikwijdte en afdwingbaarheid van verplichtingen voor de betrokken actoren, wat op zijn beurt aanleiding geeft tot een neerwaartse spiraal voor de mensenrechtenbescherming ten koste van toegang tot een effectief rechtsmiddel. Het feit dat de EU op verschillende beleidsterreinen samenwerkt met staten en niet-statelijke actoren, benadrukt de dringende behoefte aan een stelsel van verantwoordelijkheid dat een aanvulling vormt op het traditioneel staat-gerichte mensenrechtenstelsel, teneinde mensenrechtenbescherming te waarborgen.