Mpox, een virale zoönotische ziekte, heeft recent aanzienlijke uitdagingen voor de volksgezondheid veroorzaakt in sub-Sahara Afrika, met name in de Democratische Republiek Congo (DRC). De ziekte heeft geleid tot duizenden vermoedelijke gevallen en honderden sterfgevallen, waardoor het Ministerie van Volksgezondheid van de DRC in april 2024 een noodsituatie op het gebied van volksgezondheid heeft uitgeroepen. Gezien de snelle verspreiding en de hoge sterftegraad van de uitbraak, is een gecoördineerde onderzoeksrespons dringend nodig om deze dreiging voor de volksgezondheid te begrijpen en te mitigeren.

Het opduiken van Mpox als een ernstige bedreiging voor de volksgezondheid in sub-Sahara Afrika sluit aan bij de kernobjectieven van Project ODIN, namelijk het aanpakken van kritische infectieuze pathogenen door middel van genomische surveillance en epidemiologie op basis van afvalwater. Voortbouwend op de succesvolle basis van Project ODIN, beoogt dit voorstel de implementatie van een uitgebreid water-genomisch surveillancesysteem dat specifiek gericht is op de Mpox-uitbraak in de DRC en aangrenzende landen.

Door gebruik te maken van geavanceerde genomische surveillance en epidemiologie op basis van afvalwater, zal dit initiatief nieuwe, kritieke en tijdige inzichten verschaffen in de aanwezigheid en verspreiding van het Mpox-virus in het milieu. Deze informatie zal gerichte volksgezondheidsinterventies ondersteunen, zoals gerichte vaccinatiecampagnes en het toewijzen van middelen aan risicogebieden. Bovendien zal deze aanpak de vroege detectie van het Mpox-virus in waterbronnen mogelijk maken, waardoor snelle volksgezondheidsinterventies kunnen worden ingezet om verdere verspreiding te voorkomen.

Het project zal de sublineages van het Mpox-virus identificeren met de grootste impact op het aantal gevallen en deze in een globale context plaatsen, wat bewijs zal leveren van internationale sublineages die waarschijnlijk vroeg zijn ontstaan of zich hebben verspreid in de DRC en aangrenzende landen. Deze gegevens zullen niet alleen cruciaal zijn voor het aanpakken van de huidige uitbraak, maar ook bijdragen aan de opbouw van wereldwijde volksgezondheidsstrategieën en paraatheid voor toekomstige uitbraken door een dieper inzicht te verkrijgen in het Mpox-virus zelf.