Project

Menselijk leven? Tussen levensfilosofie en filosofische antropologie: een transnationaal en transdisciplinair onderzoek.

Code
3G007222
Looptijd
01-01-2022 → 31-12-2025
Financiering
Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek - Vlaanderen (FWO)
Promotor-woordvoerder
Onderzoeksdisciplines
  • Humanities
    • Philosophical anthropology
    • Philosophy of humanities
    • Philosophy of history
    • Continental philosophy
Trefwoorden
leven vitalisme filosofische antropologie levensfilosofie biologische filosofie naturalisme
 
Projectomschrijving

Dit project beoogt een historische en systematische studie van de Franse en Duitse intellectuele projecten tussen 1780 en 1940 die aangeduid werden als ‘Levensfilosofie’, ‘Biologische Filosofie’, en ‘Filosofische antropologie’. De centrale hypothese is dat ze een alternatieve conceptie van filosofie voorstaan, heterodox naturalisme genoemd, dat (1) weerstand biedt aan reductieve alsook idealistische en analytische benaderingen, (2) een notie van ‘leven’ tracht te articuleren die breder is dan die van de naturalistische wetenschappen. Het project maakt duidelijk hoe deze concepties ernaar streefden de specificiteit van de mens als levend wezen te herdenken, en gedreven waren tot een alternatieve conceptie van kennis t.o.v. deze van de instituties van hun tijd. Het project focust op drie dimensies: 1) hun alternatieve conceptie van filosofie, met een meta-filosofische analyse, 2) hun conceptie van leven, evenals deze van de uniciteit van de mens waartoe deze aanleiding gaf, met een conceptuele en terminologische analyse, en 3) de sociologische en institutionele factoren waarop ze een reactie waren, met een sociologische analyse. Het project put uit de resultaten van een lopend FWO-project over “Vitalism – A Counter-History of Biology”, en zal, net als dit laatste, de resultaten doen vooruitwijzen naar ons huidig tijdsgewricht, met speciale aandacht voor de plaats van de humanities in een academisch instituut dat voornamelijk door naturaliserende tendensen gekenmerkt wordt.