Sinds 2020 wordt er sterk verhoogde sterfte waargenomen bij egels in Vlaanderen. In de wildlife opvangcentra in Vlaanderen is er de laatste jaren ook een sterke toename van opgevangen egels, en er is bij alle opvangcentra een heel hoog sterftecijfer (grootteorde 75%). Dit hoge sterftecijfer is te wijten aan moeilijk behandelbare abcessen veroorzaakt door Corynebacterium ulcerans. De ziekte wordt door de onderzoekers “hedgehog diphteric disease” (HDD) genoemd. Het grote aantal C. ulcerans infecties bij egels is alarmerend.
De oorzaak van deze C. ulcerans epidemie is niet gekend en het is niet duidelijk of deze infecties secundair zijn aan een andere, onderliggende oorzaak, of eerder van primair belang zijn. Er is een indicatie dat er regionale verschillen zijn in het voorkomen van de infectie.
Omgevingscontaminanten (anticoagulantia en zware metalen) en voedselaanbod (samenstelling, hoeveelheid hebben mogelijk een negatieve impact op de immuniteit van egels en op hun vatbaarheid voor HDD.
Een oriënterende studie op 20 egels in 2021-2022 afkomstig uit regio’s Geraardsbergen en Oostende toonde het wijdverspreid voorkomen van anticoagulantia in egels op beide locaties aan. Daarnaast werd een gemiddeld hogere gehalte aan zware metalen (cadmium, zink) in de zieke egels van Geraardsbergen aangetroffen. Deze oriënterende studie dient bevestigd te worden in een groter aantal egels (100), om te verduidelijken of anticoagulantia een rol spelen in de ontwikkeling van HDD.
Het voedselaanbod (samenstelling, hoeveelheid) kan mogelijk ook een impact hebben op de immuniteit van de egels en de vatbaarheid voor HDD. Een wijziging in voedselaanbod (vb door pesticiden gebruik) kan de immuniteit van de dieren beïnvloeden of schaarste kan agressie in de hand werken, met hierdoor verhoogde kans op overdracht. Er zijn nog geen data beschikbaar over voedselaanbod van de egelpopulaties in Vlaanderen