Project

Grenzen, mobiliteiten en landschappen. Een cartografie van spoorweginfrastructuur in (post)koloniaal Afrika

Code
13v01221-53
Looptijd
01-01-2021 → 31-08-2022
Financiering
Federale middelen: VLIR-UOS
Promotor
Onderzoeksdisciplines
  • Humanities and the arts
    • Curatorial and related studies not elsewhere classified
    • African history
    • Public history
    • Architecture not elsewhere classified
    • Landscape architecture not elsewhere classified
  • Engineering and technology
    • Architectural sciences and technology
Trefwoorden
Spoorlijnen Afrika koloniale geschiedenis infrastructuur
 
Projectomschrijving

De aanleg van spoorwegen in koloniaal Afrika was een cruciale stap in de ontwikkeling van een op exploitatie gerichte economie, die werd geïnstalleerd door concurrerende Europese mogendheden. Exploitatie is echter maar één kant van het verhaal. Spoorlijnen zorgden immers ook onverwachte dynamieken over koloniale grenzen heen. Ze brachten grootschalige mobiliteit van mensen, goederen en ideeën op gang, en veranderden voor altijd de landschappen die ze doorkruisten. Deze tentoonstelling toont enkele resultaten van het onderzoek naar deze nieuwe ruimtelijke orde dat werd gevoerd door medewerkers en studenten van de Vakgroep Architectuur en Stedenbouw van de Universiteit Gent.

Een eerste luik toont een cartografische analyse van de spoorlijnen die Centraal-Afrika ontsloten. De kaarten laten zien hoe de spoorlijnen het continent doorkruisten en zo de ruimtelijke grenzen van de verschillende koloniale territoria doorbraken. De tentoonstelling focust verder op twee cruciale spoorwegverbindingen op het grondgebied van de voormalige Belgische kolonie Congo. De spoorlijn Matadi-Kinshasa transformeerde het grondgebied van de Bas-Congo in een koloniaal productielandschap, bezaaid met plantages, fabrieken en arbeiderskampen. De B.C.K.-spoorlijn, die Port-Francqui met Katanga verbond, faciliteerde de mobiliteit van arbeiders en grondstoffen, maar bracht ook belangrijke demografische verschuivingen teweeg, waarbij lokale gemeenschappen vaak heel anders reageerden op de nieuwe ruimtelijke conditie die door de spoorlijn werd geïnstalleerd.

 

De tentoonstelling wordt gerealiseerd in het kader van het Trains & Tracks programma van het Europalia Arts Festival